ژئونت‌ها محصولات پلیمری شبکه مانند و شبیه به ژئوگرید هستند که از اکستروژن پیوسته نوار‌های پلیمری به وجود آمده و دارای کاربرد‌های فراوانی می‌باشد. این محصولات از پلی اتیلن یا پلی پروپیلن ساخته شده و دارای انعطاف‌پذیری کمی می‌باشد. حدود 1 تا 2 درصد کربن سیاه به ترکیب آن‌ها افزوده می‌شود تا در برابر اشعه UV مقاوم شوند. این محصولات چشمه‌های لوزی شکل دارند و ضخامت‌شان از ژئوگرید بیشتر می‌باشد. آب، در درون آن‌ها به خاطر ضخامت زیادشان جریان پیدا می‌کند.
زهکشی مناسب با استفاده از ژئونت‌ها
مهم‌ترین کاربرد ژئونت‌ها در زهکشی می‌باشد به همین دلیل است که اغلب با نام شبکه‌های پلاستیکی زهکش شناخه می‌شوند. این محصولات قادر به هدایت آب درون صفحه خود هستند. آن‌ها جایگزین مناسبی برای مصالح زهکش سنگی می‌باشند و سبب کاهش هزینه‌ها و افزایش سرعت اجرای پروژه‌ها می‌شوند.
مهم‌ترین مزیت این زهکش‌ها نسبت به مصالح زهکش سنگی عدم کاهش ضخامت آن‌ها در فشار‌های بالا و در نتیجه عدم کاهش عملکرد آن‌ها می‌باشد. چرا که مصالح سنگی زهکش در برابر فشار‌های بالا فشرده شده، ضخامت و فضا‌های خالی بین‌شان کاهش یافته و بدین ترتیب از خاصیت زهکشی و عبور آب آن‌ها نیز کاسته می‌شود.
ژئونت‌ها می‌توانند برای زهکشی پشت دیوار‌های حائل، زهکشی شیروانی‌ها، زهکشی زمین‌های چمن ورزشی، زهکشی خاک‌های یخ‌زده، زهکشی پی ساختمان‌ها، زهکشی محل‌های انباشت و دفن زباله و تشخیص نشتی به کار روند.
نحوه‌ی نصب ژئونت چگونه است
اتصال ژئونت‌ها به هم با در نظر گرفتن مقداری هم پوشانی و به کمک متصل‌کننده‌های پلاستیکی یا نوار‌های پلیمری انجام می‌شود. استفاده از متصل‌کننده‌ها یا نوار‌های فلزی مجاز نمی‌باشد. در صورتی که رنگ ژئونت‌ها مشکی باشد، رنگ متصل‌کننده‌ها باید به منظور ایجاد تضاد رنگی مناسب، زرد یا سفید باشد تا سبب سهولت نظارت بر اتصالات شود.
مقدار هم پوشانی لبه‌ی رول‌ها حدود 7.5 تا 10 سانتیمتر و هم پوشانی انتهای رول‌ها حدود 15 تا 20 سانتیمتر می‌باشد. نواحی آسیب دیده که دچار پارگی یا سوراخ شدگی شده‌اند باید توسط قرار گرفتن یک لایه دیگر از این محصول روی آن‌ها تعمیر شوند. این لایه باید تا 30 سانتیمتر اطراف محل آسیب دیده را پوشش دهد. آسیب دیدگی‌هایی که بیش از 50 درصد عرض رول را شامل شوند، باید به کلی برداشته شوند و لایه‌ای سالم جایگزین آن‌ها شود.
دیگر کاربرد‌های ژئونت چیست
غیر از زهکشی، ژئونت‌ها کاربرد‌های دیگری نیز دارند که به عنوان مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- از این محصولات به عنوان راک شیلد بر روی لوله‌ها ی انتقال آب، نفت و گاز استفاده می‌شود تا مانع از آسیب رسیدن لوله‌ها در اثر برخورد مصالح تیزگوشه خاکریزی با آن‌ها شود.
- در برخی از مواقع از این محصول به عنوان محافظ شیروانی‌ها و جهت جلوگیری از ریزش آن‌ها به کارمی رود.
- این محصول پلیمری همچنین می‌تواند جایگزین مناسبی برای رابیتس‌های فلزی باشد. ژئونت از رابیتس‌های فلزی سبک‌تر و مقرون به صرفه‌تر بوده و بنابراین در اندود گچ داخل ساختمان‌ها کاربرد دارد.
- از دیگر کاربرد‌های این محصول می‌توان به پوشش ساختمان‌های در حال احداث برای جلوگیری از پرتاب اشیاء و مصالح ساختمانی، اشاره کرد. ژئونت به عنوان حصار اطراف استخر‌ها، زمین‌های ورزشی و باغ‌ها هم کاربرد دارد.
این محصولات برای هدایت و جمع‌آوری گاز‌های ناشی از زباله‌ها در محل‌های دفن زباله نیز کاربرد دارند.
ژئوکامپوزیت‌ها، ترکیبی از ژئونت، ژئوتکستایل و ژئوممبران
چانچه ژئونت‌ها به منظور زهکشی به کار روند، به خاطر ساختار خاص نمی‌توانند به تنهایی درون خاک قرار گیرند چراکه ذرات خاک چشمه‌های آن‌ها را پر کرده و بدین ترتیب زهکشی مؤثر را مختل می‌کنند. به همین دلیل اگر عملکرد زهکشی برای این محصولات مد نظر باشد لازم است به نحوی از ورود ذرات خاک به داخل چشمه‌های آن‌ها ممانعت کرد. این کار را می‌توان با ترکیب ژئوممبران و یا ژئوتکستایل با ژئونت انجام داد.
ژئونت‌ها می‌توانند با یک یا دو لایه ژئوتکستایل نبافته ترکیب شده و جهت زهکشی سازه‌های ژئوتکنیکی نظیر دیوار‌های حائل، تونل‌ها، پی ساختمان‌ها و راه‌ها و دیگر موارد اشاره شده، به کار رود. این محصولات ترکیبی که ژئوکامپوزیت نامیده می‌شوند، ضخامت خود را در مقابل فشار از دست نداده و دارای خاصیت عبور دهی بسیار بالای آب می‌باشد. این ترکیبات زمانی به کار می‌روند که نیاز به یک لایه زهکش که همزمان کار فیلتراسیون را نیز انجام می‌دهد، باشد. به کارگیری ژئوتکستایل مانع از ورود خاک به داخل روزنه‌ها و بسته شدن آن‌ها می‌شود و بدین ترتیب این محصول می‌تواند کارایی لازم را داشته باشد. از طرفی وجود لایه‌های ژئوتکستایل، سبب افزایش اصطکاک بین این محصول و خاک شده و از سر خوردگی و حرکت آن جلوگیری می‌کند. ژئوتکستایل‌ها و ژئوممبران‌ها به کمک چسب و یا به وسیله حرارت به ژئونت متصل می‌شوند.
نحوه اتصال ژئوتکستایل یا ژئوممبران به ژئونت باید به گونه‌ای باشد که عملکرد هیچ کدام از این محصولات تحت الشعاع قرار نگیرد. بنابراین چسبندگی مناسب و نه بیش از حد ژئوتکستایل و ژئوممبران به ژئونت، مطلوب است. اگر اتصال به کمک چسب انجام می‌شود، میزان چسب نباید خیلی زیاد باشد چرا که باعث بسته شدن برخی از روزنه‌ها می‌شود. چنانچه اتصال توسط حرارت دادن انجام می‌شود باید توجه کرد که حرارت بیش از مقاومت حرارتی ژئوتکستایل نباشد. قبل از اتصال ژئوتکستایل و ژئوممبران باید دقت شود که ژئونت کاملاً تمیز بوده و عاری از هر گونه آلودگی و خاک باشد.
